1. DÜNYA SAVAŞINDAKİ CEPHELER
17. yüzyıl sonlarından itibaren gerilemeye başlayan Osmanlı Devleti’nin kayıpları giderek artmış ve I. Dünya Savaşı başlamadan önce Avrupa ve Afrika’daki topraklarının hemen hemen hepsini kaybetmiştir.
Osmanlı devletinin çöküşü:
I. Dünya Savaşı’ndan önce Avrupa’nın büyük devletlerinin oluşturdukları ittifaklar genişlemiş, Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya Üçlü İttifak’ı; İngiltere, Fransa ve Rusya Üçlü İtilaf ’ı oluşturmuşlardır.
SAVAŞIN BAŞLAMA NEDENİ:
Sırp asıllı bir öğrenci tarafından öldürülmesini bahane eden Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Sırbistan’a harp ilan etmesiyle Birinci Dünya Savaşı başlamıştır.
Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girmesi:
1914 yılına gelindiğinde Osmanlı Devleti için İngiltere veya Almanya’nın yanında savaşa girmekten başka bir çıkar yol gözükmüyordu.İttihat ve terakki savaşı almanyanın galip geleceğini düşünüyor.Son asırda kaybedilen topraklar sebebi ile osmanlı savaşa girerek topraklarını geri alma niyetindeydi.
Osmanlı Devleti’nin İttifak Arayışları:
I. DÜNYA SAVAŞI’NDA CEPHELER:
KAFKAS CEPHESİ:
Rusların Doğu Beyazıt’tan saldırıya geçmeleri ile Kafkas Cephesi açılmıştır.
KANAL CEPHESİ:
İngilizlerin Süveyş Kanalı’nda Akabe Limanı’nı bombardımanları sonucu Filistin-Suriye cephesi açılmıştır.
ÇANAKKALE CEPHESİ:
Churchill’e göre, Boğazlara girişilecek bir harekâtla, İstanbul Müttefiklerin kontrolü altına girecek.Amaçları boğazdan geçerek rusyaya yardım etmekti.
Çeşitli dil, din ve ırklardan oluşan bu insanlar, kendilerinin olmayan bir savaşta bir araya gelmişlerdi.Savaş 8.5 ay sürdü.
14-21 Ağustos’ta Kireçtepe, Aslantepe Muharebeleri yapılmış, 21 Ağustos’ta II. Anafartalar Zaferi kazanılmıştır. Burada başarılı olamayacağını anlayan düşman, 20 Aralık 1915’ten itibaren gizlice çekilmeye başlamış, 10 Ocak 1916’da tamamen Çanakkale’den çekip gitmiştir.
IRAK CEPHESİ:
İngiltere, Basra Körfezi’nden kuzeye doğru çıkıp Rusya ile irtibat kurmak, Türk kuvvetlerinin İran’a girip Hindistan yolunu tehdit etmesini önlemek istiyordu. Ayrıca Orta Doğu’nun zengin petrol kaynaklarına sahip olan bu bölgede hakimiyet kurmak düşüncesindedir.
GALİÇYA-MAKEDONYA CEPHESİ:
Osmanlı Devleti bu cephelerde müttefiklerine yardım etmiştir.Rusya ve Avusturya cephesinin önemli ve stratejik bir noktasında bulunan Romanya diğer Balkan Devletleri gibi tarafsız kalmak istiyordu. Rusya ise Balkanlar’da etkin bir üstünlük sağlamayı düşünüyor ve Romanya’nın kendi yanında savaşa katılması için çalışıyordu.
HİCAZ CEPHESİ:
Osmanlı Devleti bu cephede kutsal yerleri korumak için savaşmıştır. İngilizler ise parayla bağımsızlık vaadiyle Arapları kandırmış ve Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklandırmıştır.Osmanlı Devleti dolayısıyla bu cephede hem İngilizlerle hem de Mekke Emiri Şerif Hüseyin ile savaşmak zorunda kalmıştır.
FİLİSTİN CEPHESİ:
Bölgedeki İngiliz ilerleyişini durdurmak için Yıldırım Orduları grubu adında yeni bir ordu kurulmuştur.Başarısız kanal harekatı sonrasında 1918de suriyeye girmiştir.
OSMANLIDA ERMENİLERİN YENİDEN YERLEŞTİRİLMELERİ:
Osmanlı toplumu içinde imtiyazlı bir hayat süren Ermeniler Tebaa-i sadıka olarak anılmışlar ve devletin önemli görevlerinde bulunmuşlardır.Fakat bukadar imtiyaza rağmen ermeniler cephe arkasında düşmanla işbirliği yaparak osmanlıya ihanet etmiştir.
Türk halkına yaptıkları akılalmaz zulumler sonucunda osmanlıyı zor duruma sokmuştur.Bu nedenle başka bölgelere göç ettirilmişlerdir. Ermenilerin her yıl katliam günü olarak kutladıkları, günümüzde de Ermeni soykırımının yıldönümü olarak kabul ettirmek istedikleri 24 Nisan’ın özelliği bu tutuklamalardan dolayıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder